Collagen là gì? Công dụng của collagen với sức khỏe và làm đẹp

Collagen là cấu trúc chính protein trong không gian ngoại bào trong nhiều mô liên kết trong cơ thể. Collagen tồn tại ở khắp nơi trong cơ thể chúng ta với 70% của lớp hạ bì của làn da, 20% của xương, 50% của khớp, xấp xỉ 100% của giác mạc. Là thành phần chính của mô liên kết, nó là protein có nhiều nhất ở động vật có vú, tạo ra 25% đến 35% hàm lượng protein toàn cơ thể. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu rõ hơn về Collagen là gì, có mấy loại và công dụng của nó qua bài viết dưới đây nhé!

Collagen là gì?

Collagen (CLG) là loại protein phong phú nhất trong cơ thể người, thường được tìm thấy trong xương, cơ, da và gân. Nó là chất liên kết các mô trong cơ thể, từ đó tạo thành khung bên ngoài, cung cấp sức mạnh và định hình cấu trúc của cơ thể. Có hai nhóm collagen:

• Collagen nội sinh: là collagen tự nhiên, được tổng hợp bởi cơ thể. Collagen nội sinh đóng rất nhiều vai trò quan trọng đối với cơ thể. Thiếu collagen hay mất cấu trúc collagen là nguyên nhân dẫn tới rất nhiều vấn đề về sức khỏe.
• Collagen ngoại sinh: là collagen tổng hợp, đến từ các nguồn bên ngoài, chẳng hạn như thực phẩm chức năng. Collagen ngoại sinh thường được sử dụng cho mục đích y tế và thẩm mỹ, bao gồm cả việc sửa chữa các mô trong cơ thể.

Các loại collagen chính

Có ít nhất 16 loại collagen khác nhau trong cơ thể con người. Nhưng chủ yếu bao gồm các loại collagen 1, 2, 3, 5 và 10. Tuy nhiên, phần lớn collagen (chiếm từ 80% đến 90%) bao gồm các loại 1, 2 và 3. Đặc biệt loại 1 chiếm gần 90% toàn bộ cơ thể. Ngoài ra còn có các loại collagen khác được tìm thấy trong các loại thực phẩm hoặc được sử dụng để tạo ra các sản phẩm collagen và chất bổ sung.

Collagen Loại 1

• Đây là loại chiếm nhiều nhất và gần như được coi là loại CLG mạnh nhất được tìm thấy trong cơ thể con người. Nó bao gồm các sợi eosinophilic tạo thành các bộ phận của cơ thể, bao gồm gân, dây chằng, da và các cơ quan.
• Nó cũng giúp hình thành xương và có thể được tìm thấy trong đường tiêu hóa. Nó rất quan trọng cho việc chữa lành vết thương, tạo cho làn da có sự đàn hồi và giữ cho các mô không bị rách.

Collagen Loại 2

• Đây là loại chủ yếu giúp xây dựng sụn, được tìm thấy trong các mô liên kết.
• Sự khỏe mạnh của các khớp xương của chúng ta dựa trên sụn làm bằng collagen loại 2, đó là lý do tại sao nó có lợi cho việc ngăn ngừa đau khớp do tuổi tác hoặc các triệu chứng viêm khớp khác nhau.

Collagen Loại 3

• Đây là loại được làm từ các sợi lưới và một thành phần chính của ma trận ngoại bào tạo nên các cơ quan và da của chúng ta. Nó thường được tìm thấy với loại 1 và giúp cung cấp cho da độ đàn hồi, săn chắc.
• Nó cũng tạo thành các mạch máu và mô trong tim. Vì những lý do này, sự thiếu hụt collagen loại 3 có liên quan đến nguy cơ cao hơn đối với các mạch máu bị vỡ và thậm chí là tử vong sớm.

Collagen Loại 4

• Đây là loại có tác dụng quan trọng trong việc hình thành màng đáy, được tìm thấy trong các tế bào nội mô tạo thành mô bao quanh các cơ quan, cơ và chất béo.
• Màng đáy cần thiết cho các chức năng thần kinh và mạch máu khác nhau. Chúng có mặt trên phần lớn các cơ quan tiêu hóa và bề mặt hệ hô hấp của chúng ta. Màng đáy có thể được tìm thấy trong không gian giữa lớp trên cùng của da/mô và lớp sâu nhất. Chúng là một lớp mỏng chất lỏng dạng gel đệm cho mô ở trên nó.

Collagen Loại 5

• Đây là loại CLG cần thiết để tạo ra bề mặt tế bào, cũng như các sợi tóc và mô được tìm thấy trong nhau thai của phụ nữ (Nhau thai là cơ quan phát triển trong tử cung trong giai đoạn thai kỳ, cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho em bé đang phát triển và loại bỏ chất thải).

Collagen Loại 10

• Loại 10 giúp hình thành xương mới và sụn khớp. Nó liên quan đến quá trình cốt hóa sụn, đó là cách mô xương được tạo ra ở động vật có vú. Nó đã được chứng minh là có lợi cho quá trình liền xương và sửa chữa khớp.

Vai trò thật sự của Collagen?

Quyết định các đặc tính vật lý

• CLG có vai trò quan trọng trong các cấu trúc xương, các mô liên kết đặc biệt là các tế bào da.
• Collagen được tiết ra bởi nhiều tế bào khác nhau nhưng chủ yếu là từ các tế bào mô liên kết. Nó được tìm thấy trong mạng lưới ngoại bào, có vai trò trong việc quyết định các đặc tính vật lý của các mô cơ thể. Đây là một mạng lưới phức tạp của các đại phân tử – một phân tử có chứa một số lượng lớn các nguyên tử.

Cấu tạo nên cấu trúc da

• Tại lớp trung bì của da, collagen giúp tạo thành một mạng lưới sợi bao gồm các tế bào được gọi là nguyên bào sợi. Nguyên bào sợi chính là khung nâng đỡ vững chắc cho da giúp nâng đỡ các tế bào mới phát triển ở bên trên. Nó cũng đóng một vai trò trong việc tái tạo và thay thế các tế bào đã chết.
• Khi tuổi càng cao, cơ thể sẽ sản xuất ít collagen hơn khiến cấu trúc của da bị suy giảm, dẫn đến sự xuất hiện các nếp nhăn và các khớp xương cũng suy yếu đáng kể.
• Phụ nữ sau thời kì mãn kinh lượng collagen được sản sinh trong cơ thể giảm đi rất đáng kể so với các giai đoạn trước đó. Tuy nhiên đây là dấu hiệu hết sức bình thường của tạo hóa. Cũng bởi sự thiếu hụt collagen, phái đẹp thường tìm đến các nguồn bổ sung collagen điện di collagen, các sản phẩm dưỡng da, mặt nạ, tiêm CLG, thực phẩm chức năng… để cải thiện làn da với sự chênh lệch khác biệt về tính hiệu quả.

Công dụng của collagen với sức khỏe và sắc đẹp

Giúp kéo dài tuổi xuân

Một trong những nguyên nhân chính khiến bạn già đi trông thấy là vì bị thiếu hụt collagen. Thiếu chất này, sức khỏe và vẻ đẹp của bạn bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Bổ sung collagen giúp phục hồi và tái sinh cơ thể trẻ mãi như thời thanh xuân. Lưu ý, bổ sung collagen với liều lượng phù hợp để đạt được kết quả tuyệt vời chỉ trong thời gian ngắn.

Dưỡng ẩm, phục hồi da

Vì là protein chính trong cơ thể nên collagen giúp tự cung cấp độ ẩm khiến da ngày một mịn màng và săn chắc hơn. Ngoài ra, khi chúng được hấp thụ qua da sẽ giúp làm mới các tế bào, tái tạo các mô, phục hồi và nuôi dưỡng tế bào da sâu tận bên trong.

Làm chậm lão hóa, loại bỏ nếp nhăn

Với những người có nhiều nếp nhăn ở quanh mắt, cổ…,  nếu bổ sung những sản phẩm collagen chỉ sau từ 4 – 8 tuần sẽ giúp làm mờ dần các nếp nhăn giúp da trẻ trung, rạng rỡ hơn.

Loại bỏ đốm sắc tố xấu xí

Những đốm sắc tố đen, nâu như tàn nhang và nám da luôn báo hiệu tình trạng da đáng lo ngại khi phải tiếp xúc với bức xạ UV quá nhiều.

Khi ấy, việc bổ sung CLG và vitamin C được khuyến khích vì nó có khả năng kích thích hoạt động của các melanocyte, giúp các melanin trong da được cân bằng, giảm các nhược điểm hiện có và ngăn chặn sự xuất hiện của những đốm sắc tố mới. Theo đó, làn da bạn sẽ tươi mới hơn.

Loại bỏ mụn trứng cá, sẹo do mụn

Bị mụn trứng cá, bị sẹo ở mặt hay cơ thể, bạn sẽ thấy vô cùng tự ti vì xấu xí. Nhưng dưới sự trợ giúp của mỹ phẩm thần dược, nó sẽ giúp sản sinh các tế bào da mới, hồi sinh da nhanh chóng khiến các vết thâm, mụn trứng cá, sẹo do mụn trứng cá sẽ mờ dần.

Giảm bớt chứng bệnh vẩy nến, viêm da

Là một bệnh viêm da mãn tính và không phải dễ lây nhưng bệnh vẩy nến lại có thể gây ra những tổn thương nghiêm trọng cho cơ thể như: da có vảy, sưng, dị ứng, viêm… Song bổ sung chúng kịp thời giúp làm ẩm da từ bên trong, da sẽ không còn thô ráp và bị kích ứng nữa.

Tăng tốc chữa lành vết thương

Một cơ thể có đủ collagen sẽ giúp tạo cấu trúc cho da, cho da tái sinh từ trong ra ngoài, loại bỏ vi khuẩn cho các vết thương cho đến khi chữa lành hoàn toàn những tổn thương trên da. Điều này giúp quá trình chữa lành vết thương tốt và nhanh hơn.

Tăng cường hệ miễn dịch

Những collagen trong cơ thể còn giúp tăng cường khả năng hoạt động của vi khuẩn trong cơ chế miễn dịch của cơ thể. Chúng tạo môi trường thích hợp cho vi khuẩn có ích hoạt động, cải thiện chứng táo bón và tăng cường khả năng hoạt động của não.

Làm đẹp tóc, móng

Bổ sung CLG giúp cho mái tóc và móng chân, móng tay hàng ngày luôn bóng mượt, chắc khỏe, hạn chế rụng tóc.

Không tăng cân

Collagen không chứa chất béo và carbohydrate nên không ảnh hưởng đến trọng lượng cơ thể. Bạn có thể sử dụng chúng khi muốn giảm hoặc duy trì cân nặng mà không lo tăng cân hay sợ ảnh hưởng đến sức khỏe.

Hạn chế các bệnh về tim mạch, gan, phổi

Collagen luôn tồn tại trong cơ thể, có tác dụng giữ cho các bộ phận nội tạng như tim mạch, gan, phổi… luôn khỏe mạnh. Từ đó, hạn chế cho bạn phải đối mặt với các bệnh nguy hiểm thường gặp này.

Ngăn ngừa các bệnh xương khớp

Nhiều người cũng biết, collagen chiếm 50% trong cơ cấu thành phần sụn. Thiếu nó làm cho ma-sát giữa các khớp xương lớn hơn, gây ra các biến dạng ở xương và sụn.

Bổ sung chúng sẽ ngăn ngừa và giảm thiểu các bệnh liên quan đến khớp xương; phòng chống các bệnh như đau thắt lưng, thoát vị đĩa đệm và 1 số bệnh về xương, sụn khác.

Cho đôi mắt khỏe đẹp

Nếu đôi mắt bị thiếu collagen sẽ khiến giác mạc hoạt động kém, gây ảnh hưởng đến thị lực của mắt và làm cho thủy tinh thể mờ đi. Đó chính là nguyên nhân khiến bạn đối mặt với bệnh bệnh đục thủy tinh thể.

Phòng ngừa ung thư

Nhiều thí nghiệm uy tín ở các nước đã được tiến hành và đưa ra kết luận: sử dụng collagen chiết xuất có tác dụng ngăn ngừa sự biến đổi tế bào gốc phôi (Tế bào ES) thành tế bào ung thư.

Phòng bệnh răng miệng

Có nhiều trong lợi răng nên collagen từ lâu cũng được coi là chất kháng sinh phòng chống hiệu quả các bệnh về răng miệng như viêm nha chu.

Khi nào nên bổ sung collagen?

Giai đoạn từ 25 tuổi trở đi – giữ gìn vẻ tươi tắn cho làn da

• Từ độ tuổi 25 trở đi, làn da bắt đầu có dấu hiệu lão hóa nhưng bằng mắt thường ta không nhận thấy rõ điều đó. Theo nghiên cứu, từ độ tuổi này mỗi năm lượng collagen trong cơ thể sẽ bị thiếu hụt khoảng 1-1.5% dẫn đến các nếp nhăn ở đuôi mắt, khóe miệng hình thành, da bắt đầu khô và sần sùi hơn.
• Do đó, để duy trì làn da luôn săn chắc, khỏe mạnh thì chị em nên thực hiện chế độ bổ sung nó hàng ngày trong khoảng từ 1 – 3 tháng, sau đó ngưng lại 1 tháng để dưỡng chất được hấp thu.

Giai đoạn sau tuổi 30 – duy trì vẻ đẹp cho da

• Giai đoạn sau tuổi 30 trở đi, cơ thể bắt đầu thiếu hụt nhiều collagen hơn, làn da bắt đầu xuất hiện nhiều nếp nhăn, độ đàn hồi của da bị giảm xuống, quá trình lão hóa da càng diễn ra nhanh chóng hơn nếu bạn không bổ sung nó cho da.
• Để giúp da tái tạo và phục hồi, đẩy lùi quá trình lão hóa thì các bạn nên bổ sung mỗi ngày 1 lọ, đồng thời kết hợp với ăn uống khoa học, bổ sung nhiều vitamin C cho cơ thể. Uống Collagen A với liệu trình từ 3-6 tháng sẽ giúp da trẻ trung và rạng rỡ mỗi ngày.

Giai đoạn sau tuổi 40 –  phục hồi làn da tuổi thanh xuân

• Ở độ tuổi từ 40 tuổi trở đi, cơ thể suy giảm đến 30% lượng collagen, mạng lưới cấu trúc collagen của da bị lỏng lẻo và đứt gãy nhiều hơn. Da khô nhăn và chảy xệ nhiều. Do đó, chị em cần phải bổ sung ngay lập tức nếu không sau này làn da sẽ rất khó hồi phục.
• Bổ sung mỗi ngày 1 lọ Collagen, ăn uống khoa học, cân bằng giấc ngủ, giữ tinh thần luôn vui vẻ, thoải mái. Kiên trì bổ sung 3-6 tháng liệu trình, sau đó ngưng lại 1 tháng để nó hấp thu tối đa vào da.

Top 5 thuốc collagen tốt nhất, nên dùng nhất hiện nay

• Collage Shiseido – Nhật Bản
• Collagen Youtheory – Mỹ
• Collagen + C
• Collagen Adiva
• Collagen Refa 16

Hướng dẫn sử dụng collagen hiệu quả

Để sử dụng collagen hiệu quả nhất bạn nên kết hợp các thành phần làm tăng độ ẩm như Vitamin C, axit hyaluronic và elastin

Vitamin C: là thành phần không thể thiếu cho việc tổng hợp collagen. Nó không thể hoàn thành nếu không có vitamin C, tuy nhiên chúng không thể tự sản sinh trong cơ thể vì thế cách tốt nhất bạn nên uống thêm vitamin C hoặc chọn những loại Collagen có bổ sung vitamin C trong sản phẩm.

Axit hyaluronic và elastin là những thành phần bạn nên dùng với Collagen. Axit hyaluronic và elastin có khả năng giữ nước tuyệt vời, cùng với collagen giúp tăng độ ẩm và độ cứng của da. Kết hợp các chất này với nhau, độ đàn hồi của da sẽ được cải thiện rất tốt

Uống collagen lúc nào là tốt nhất?

Trước 10 giờ sáng và từ 21h00 – 23h 00 giờ đêm là thời gian vàng khi để làn da tái sinh. Bạn có thể hấp thụ collagen nhiều nhất bằng cách uống trước 10 giờ đêm và ngủ một giấc thật ngon. Sáng hôm sau, bạn sẽ cảm thấy sự khác biệt.

Uống collagen có tác dụng phụ không?

Một số ít người có cảm giác chán ăn nhưng không rõ rệt, một vài trường hợp cho rằng uống collagen nóng, gây mụn nhưng thực tế không phải vậy, và là trường hợp hiếm xảy ra do mới đầu nội tiết thay đổi. Nhưng nếu dùng thường xuyên thì hiện tượng mụn sẽ biến mất.

Bác sĩ Võ Lan Phương